Wraz z początkiem sezonu rolniczego zaczyna się intensywny czas dla każdej maszyny w gospodarstwie. Ciągniki, agregaty uprawowe, opryskiwacze, prasy, siewniki czy kombajny muszą pracować bez zarzutu – awaria w środku żniw czy zasiewów może oznaczać poważne straty finansowe i organizacyjne. Dlatego zanim rozpoczniesz sezon, niezbędny jest dokładny przegląd techniczny sprzętu. Wbrew pozorom nie wystarczy tylko sprawdzić poziom paliwa i odpalić silnik – skuteczna konserwacja obejmuje szereg elementów, które trzeba ocenić, oczyścić, wymienić lub naprawić. W tym artykule krok po kroku pokażemy, na co zwrócić uwagę, aby przygotować maszyny rolnicze do intensywnej eksploatacji i uniknąć przestojów.

Oględziny ogólne – pierwszy krok do skutecznej diagnostyki

Zanim przejdziesz do szczegółowych kontroli, warto rozpocząć od ogólnego przeglądu stanu wizualnego maszyny. Wypatruj ewentualnych pęknięć, luzów, wycieków, rdzy czy uszkodzonych elementów. Często już na tym etapie da się zauważyć poważniejsze problemy – nieszczelne przewody, obluzowane śruby, zużyte opony czy pęknięte elementy zawieszenia.

Nie pomijaj też sprawdzenia stanu kabiny operatora – widoczność przez szybę, czystość luster, sprawność klimatyzacji i wentylacji oraz działanie wszelkich wskaźników i sygnalizacji świetlnej mają ogromne znaczenie dla komfortu i bezpieczeństwa pracy w polu.

Układ napędowy i silnik – serce maszyny wymaga uwagi

Silnik to jeden z najważniejszych elementów każdej maszyny rolniczej. Przegląd sezonowy powinien obejmować sprawdzenie poziomu i jakości oleju silnikowego, kontrolę filtra powietrza oraz stan filtra paliwa. Jeżeli ostatnia wymiana miała miejsce więcej niż kilkaset motogodzin wcześniej – warto przeprowadzić ją przed rozpoczęciem sezonu.

Należy także sprawdzić stan świec żarowych, pasków klinowych, wtryskiwaczy i akumulatora. Wszelkie objawy nierównej pracy, dymienia, trudności w odpalaniu czy niskiego ciśnienia oleju nie mogą zostać zlekceważone – to sygnały, że maszyna może nie wytrzymać sezonowego obciążenia.

Zadbaj również o układ chłodzenia – poziom płynu chłodniczego, czystość chłodnicy i działanie wentylatora. Przegrzanie silnika podczas intensywnej pracy może skończyć się poważną i kosztowną awarią.

Hydraulika siłowa – układ, którego nie wolno pomijać

Współczesne maszyny rolnicze w ogromnym stopniu opierają swoje działanie na układach hydraulicznych. To dzięki nim możliwe jest podnoszenie, rozsuwanie, dociskanie i wiele innych operacji mechanicznych. Niestety, układ hydrauliczny to jeden z bardziej wrażliwych i kosztownych komponentów, dlatego jego kontrola powinna być priorytetem podczas przeglądu.

Sprawdź poziom oleju hydraulicznego i jego kolor – jeżeli jest ciemny, mętny lub wyraźnie zanieczyszczony, konieczna będzie jego wymiana. Skontroluj również stan filtrów oraz szybkozłączy, a także szczelność przewodów i siłowników.

Warto też ocenić, czy układ nie działa zbyt wolno lub z nienaturalnym dźwiękiem – może to świadczyć o zapowietrzeniu lub problemach z ciśnieniem roboczym. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak w praktyce uniknąć awarii i utrzymać hydraulikę siłową w doskonałej kondycji, zajrzyj tutaj: https://rolnikopedia.pl/hydraulika-silowa-w-praktyce-jak-uniknac-awarii-i-utrzymac-maszyny-w-doskonalej-kondycji/

Dbałość o ten układ w okresie przedsezonowym pozwala uniknąć przestojów i poważnych awarii podczas najważniejszych prac polowych.

Układ jezdny i hamulcowy – bezpieczeństwo przede wszystkim

Podczas prac polowych maszyny często poruszają się po nierównym terenie, co powoduje duże obciążenia dla układu zawieszenia, kół i osi. Przed rozpoczęciem sezonu warto więc dokładnie sprawdzić stan opon, ciśnienie powietrza, ewentualne pęknięcia, zużycie bieżnika, a także luz w piastach i zawieszeniu.

Układ hamulcowy powinien być całkowicie sprawny – sprawdź stan tarcz i klocków, poziom płynu hamulcowego, szczelność przewodów oraz skuteczność działania hamulców na poszczególnych kołach. Nieprawidłowo działający układ hamulcowy to zagrożenie nie tylko dla operatora, ale również dla innych użytkowników drogi – szczególnie podczas transportu płodów rolnych.

Układ elektryczny i elektronika – nie ignoruj drobiazgów

Nowoczesne maszyny są coraz bardziej naszpikowane elektroniką. Czujniki, sterowniki, panele sterowania, systemy GPS czy elektroniczne zawory – wszystko to może zawieść, jeśli nie zostanie odpowiednio zabezpieczone i sprawdzone przed sezonem.

Warto zacząć od podstaw – akumulator, alternator, stan przewodów i złącz, a następnie przejść do przeglądu systemów sterowania i odczytu. Sprawdź, czy wszystkie kontrolki i wskaźniki działają prawidłowo, czy nie pojawiają się błędy systemowe i czy wszystkie czujniki odpowiadają poprawnie.

Szczególnie istotne jest to w przypadku maszyn z systemem ISOBUS czy sterowaniem elektrohydraulicznym – każdy błąd oprogramowania lub zwarcie może skutkować utratą sterowności lub całkowitym unieruchomieniem maszyny.

Narzędzia robocze i osprzęt – każdy szczegół ma znaczenie

Ciągnik to jedno, ale bez sprawnych narzędzi roboczych nie zrobisz wiele w polu. Przed sezonem sprawdź stan lemieszy, zębów, redlic, talerzy, noży, łańcuchów czy pasków. Oceń zużycie elementów roboczych i w razie potrzeby wymień je na nowe – nawet jeśli „jeszcze trochę pociągną”. W sezonie nie będzie na to czasu.

Zadbaj także o prawidłowe ustawienie narzędzi – kąt pracy, głębokość, siłę docisku. Sprawdź działanie mechanizmów wysiewających, rozrzutników czy przenośników taśmowych. Upewnij się, że wszystkie elementy współpracują płynnie, bez luzów i zacięć.

Smarowanie i konserwacja – detale, które decydują o trwałości

Przed pierwszym wyjazdem w pole warto nasmarować wszystkie punkty smarne zgodnie z dokumentacją techniczną. Zastosowanie odpowiedniego smaru (np. odpornego na wilgoć, wysoką temperaturę lub nacisk) może znacząco wydłużyć żywotność łożysk, sworzni, osi i przegubów.

Nie zapomnij o uzupełnieniu smaru w przegubach wałów WOM, łożyskach kół czy elementach zawieszenia. Smarowanie to szybka i prosta czynność, która ma ogromne znaczenie dla sprawnego działania maszyn.

Podsumowanie

Przegląd maszyn przed sezonem to obowiązkowy element planowania prac rolniczych. Pozwala uniknąć nieprzewidzianych awarii, zwiększa bezpieczeństwo pracy, wydłuża żywotność maszyn i ogranicza koszty napraw w szczycie sezonu. Kluczem jest systematyczne i kompleksowe podejście – od ogólnych oględzin po dokładną kontrolę układów hydraulicznych, elektrycznych, napędowych i roboczych.

Warto pamiętać, że każda godzina poświęcona na przegląd przed sezonem to oszczędność wielu godzin przestoju i nieplanowanych wydatków w czasie żniw czy siewów. Inwestycja w stan techniczny maszyn to inwestycja w płynność pracy gospodarstwa i spokój ducha podczas najbardziej intensywnych miesięcy w roku.

 

Artykuł zewnętrzny.